“Siyabend u Xece”, Kürt edebiyatının en önemli eserlerinden biri olarak kabul edilen bir aşk destanıdır. Eser, Melayê Cizîrî tarafından 16. yüzyılda yazılmıştır. Kürt edebiyatının klasik eserlerinden biri olan “Siyabend u Xece”, aşk, kahramanlık, fedakarlık ve özgürlük gibi temaları işler.
Destan, Siyabend’in bir köylü kızı olan Xece’ye olan aşkını anlatır. Siyabend, Xece’ye olan sevgisini dile getirirken, onun için çeşitli zorluklarla mücadele eder ve onunla evlenmek için her türlü engeli aşmaya çalışır. Ancak, hikaye trajik bir sonla sonuçlanır ve Siyabend’in ölümüyle son bulur.
“Siyabend u Xece”, Kürt halkının kültürel kimliğinde önemli bir yer tutar ve hala Kürt edebiyatı üzerinde derin bir etkiye sahiptir. Eser, Kürt halkının tarihini ve kültürünü yansıtmasıyla da değerlidir ve genellikle Kürt edebiyatının zirvesi olarak kabul edilir.
Siyabend u Xece Kitap Alıntıları
“Dilê min çû ser şînê, ne belengaz, ne berhê.”
“Naxwe şêrînê min tu reş nebe, siyabendî.”
“Ger careka bêra min were dilê min êşî.”
“Naxwazim bên dayîn, tiştekî here hûrî.”
“Taqîyê, tujî girtin, ez fîşanî mabûm.”
“Qîza me helbestê dijwîn ewş e rûhê min.”
“Bira ez wî bûm pîr, dû wî bûm devê çîna xwe.”
“Kesê min wek min nebû, bûma xirab le xwe.”
“Bira, mala min rabû, xelkî bi derdê xwe.”
“Gevre, te ezim ev gilûûnê tu xal eşkere.”
“Birayê min bû mêr, ji nav milletê min.”
“Çûm bi bin xomê xwe, ji wan bûme ker.”
“Dilê min dizî hundur, bê dayîka mam.”
“Wekî kela sêwî kesekî man çawên min.”
“Dilê min ji xwe ra bi ser çû bû ra xar.”
“Çû, da ku yê min jiyanî hûn bû cihan çawa.”
“Kesekî zane dît min, min û wî bûn dîwan.”
“Gerî min ev dilbê naxwe şêrînê min.”
“Birayê min bû mêr, ji nav milletê min.”
“Mêr dibe çûk û stran, dibe raperîn jîwan.”
“Roni keseke min bû, bi dilê xwe ve girt.”
“Dibûm raperîn jiyan, roj bi roj qewmî.”
“Mamostayê min bû, dilê xwe şûnê min.”
“Bi rûmet e diçe rovî yê min.”
“Roni meraqedîkê min, malê min û xwe jê ve qîzî.”